نسیم یار

عظمت و جایگاه نوشتن در زندگی انسان چنان والا است که سوره‌ای به نام “قلم” در قرآن داریم و خداوند متعال نیز به قلم سوگند می‌خورد.
 "نوشتن” جلوه‌ای تمام نما از شخصیت انسان است و چون تابلویی مورد بازدید نگاه‌ها و اندیشه‌های افراد قرار می‌گیرد، از این رو گفته‌اند: به خاطر یک حرف، کسی دانا شمرده می‌شود و به خاطر یک حرف ابله پنداشته می‌شود.

اگر واقعا بفهمیم هر کلمه‌ای که نوشته می‌شود همانند سنگی است که در ساختمان دوستی و دشمنی به کار می‌رود، آنگاه تلاش خواهیم کرد که بیهوده و کم ارزش ننویسیم. چرا که نوشتن یک جمله کوتاه، دوستی‌های دیرینه را به دشمنی مبدل کرده و حتی سرنوشت کشورها را دگرگون ساخته است.

نوشته نسبت به سایر اشکال پیام‌ها، سندیت و رسمیت بیشتری دارد و اگر نیاز به ثبت دقیق پیام را احساس می‌کنیم از ارتباط نوشتاری استفاده می‌کنیم. با نوشته می‌توان جزییات پیچیده و اطلاعات کامل را به خوبی منتقل کرد، در حالی که در سایر کانال های ارتباطی معمولا انتقال دقیق جزییات پیام با مشکل همراه است. مخاطب می تواند پیام را به دفعات بخواند و در هر بار خواندن، درجه انتقال پیام و میزان اثرگذاری را بالاتر ببرد.

این بینش اندیشمندانه موجب گردیده که برخی پس از سالها علم اندوزی و هنر آفرینی به این باور بالنده دست یابند که هرچه پخته تر می شوم، صحبت کردن و نوشتن برایم دشوارتر می‌شود.

گرچه گفته‌ها و نوشته های شخص، هر دو صادرات قلبی و برگه های دفتر وجود ماست، اما نوشته های ما اسناد همیشه زنده و قابل توجهی است که در هر زمان و در هر زمین قابل تغییر یا انکار نیست. امیرمومنان(ع) نمودار عزت و یا ذلت فرد را نوشته های او دانسته و می فرماید: نوشته های شخص، تابلوی نمایان عقل و خرد و نشانگر فضل و دانش اوست.(غرر الحکم،ص 49)

در فرازهایی دیگر از سخنان خویش ارزش نوشتن و قلم را چنین می ستاید: نامه انسان ترجمان دل اوست، هر علمی که بر کتاب نیاید، ضایع و نابود شود، دانش را با نوشتن پایبند کنید، آنچه حفظ نشود بگریزد و آنچه نوشته شود برقرارماند.

عظمتی این چنین برای نوشتاری های ارزشمند و گرانمایه موجب گردیده که سوره‌ای در قرآن به نام “قلم” نامگذاری شود و نیز خداوند به “قلم” سوگند بخورد که “ن و القلم و ما یسطرون؛ سوگند به قلم و آنچه می نویسد". همچنین مرکب قلم اندیشمندان آگاه و متعهد از خون سرخ شهیدان برتر دانسته شده، چرا خون شهید سیلی عظیم و بنیان کن است، ولی قلم عالم سیل بند و جهت بخش آن. امام صادق(ع) در سخنی زیبا می فرماید: من گریه کننده‌ای را ندیدم که در حال گریه زیباتر از قلم تبسم زند و بخندد.

جایگاه نوشتار و قلم در کلام امام علی (ع) نمایشگاه توانمندی های اندیشه اندیشمندان معرفی می شود: اندیشه‌های دانشمندان در اطراف قلم هایشان قرار دارد.

از این رو در آموزه های دینی آمده که از حقوق فرزند بر پدر این است که نام نیک بر او گذارد، کتابت و نوشتن به او بیاموزد و پس از بلوغ او را همسر دهد.

ابداع نوشتار نشانه ای از تمدن بشری است و انسان امروزی توانسته است رد پای تمدن ها و ایجاد و رشد و افول آنها را از طریق خط و نوشتار دنبال نماید. انسانها از نوشتار به عنوان ابزاری برای ارتباط با همنوع خود استفاده کرده اند.

خود ارزیابی یا خود محکمی اخلاقی ،در پنج مرحله ممکن است.توضیح مختصر این مراحل که در کتب اخلاقی از آن به محاسبه نفس یاد می شود به صورت زیر در خور طرح است ،

خود ارزیابی یا خود محکمی اخلاقی ،در پنج مرحله ممکن است.توضیح مختصر این مراحل که در کتب اخلاقی از آن به محاسبه نفس یاد می شوذد به صورت زیر در خور طرح است :

۱.با خود شرط کردن :

مشارطه – شرط گذاری با خود –هنگامی است که انسان با خود پیمان ببندد که سرمایه های مادی ومعنوی خداداده را در جهت اصلاح روحانی خود بکار گیرد.

۲.مراقبت از خویش :

در این مرحله ،فرد مراقب وفا کردن به عهدهایی است که در مرحله مشارطه با خود بسته است.در روایات اسلامی بر ضرورت این مرحله در خود ارزیابی اخلاقی ،تاکید شده است.امام علی علیه السلام می فرماید :سزاوار است که انسان بر نفس خود مسلط باشد وقلب وزبانش را مراقبت نماید.”

۳.حسابرسی :

حسابرسی به این معناست که انسان در هر شبانه روز وقتی را معین کند تا در آن هنگام گفتار ورفتار روزانه خود چه نیکو وچه نکوهیده –را بسنجد . در برخی روایات ،زمان مناسب این کار در پایان روز دانسته شده است .امام صادق علیه السلام می فرماید :وقتی در رختخواب قرار می گیری ببین (در طول روز ) چه خورده ای وچه به بدست آورده ای وبه یاد داشته باش که تو خواهی مرد وبه سوی خدا باز خواهی گشت (واز تو در قیامت حسابرسی خواهد شد “

۴.خود سرزنشی :

در این مرحله ،وقتی فرد از انجام واجبی غفلت ورزد یا گناهی را مرتکب شود ،خود راعتاب وسرزنش می کند تا از تکرار آن اجتناب ورزد .

۵.خود کیفری :

خود کیفری یا معاقبه ،آن است که فرد فقط به ملامت خویش بسنده نکند ،بلکه در ازای هر عمل خطای خویش ،خود را مجازات کند. برای تحقق این امر ،باید برای هر گناهی مجازات مناسب با آن قرار دهد ،مثلا اگر لقمه حرامی خورده است با گرسنگی دادن به نفس –ریاضت شرعی ـاو را مجازات کند.

برگرفته از کتاب سال صادقین

در حوزه نظامی، همواره تلاش بر آن است تا از نفوذ دشمن جلوگیری شود. خداوند در آیه ۹۷ سوره کهف از نفوذ نظامی سخن به میان آورده و گفته است: فَمَا اسْطَاعُوا أَنْ يَظْهَرُوهُ وَمَا اسْتَطَاعُوا لَهُ نَقْبًا. در حقیقت دشمن همواره تلاش دارد تا در مواضع دوستان خلل به وجود آورد و راه برای سلطه خویش باز کند. این گونه است که تلاش می کند در مواضع دفاعی راهی پیدا کند تا به این هدف خویش برسد.

نفوذ فرهنگی، خطرناکتر از نفوذ اقتصادی و نظامی

از نظر قرآن، در حوزه سیاسی، اجتماعی و فرهنگی، خطر نفوذ بیشتر و آسیب آن نیز فزونتر است؛ زیرا در نفوذ فرهنگی، سیاسی و اجتماعی، افکار و عقاید و نیز قلوب مردمان هدف تهاجم قرار می گیرد و دشمن با استفاده از خواص دارای نفوذ اجتماعی ،تلاش می کند تا اهداف خودش را تحقق بخشد. دشمن با استفاده از مردم شناسی و روان شناسی اجتماعی و دیگر علوم تلاش می کند تا نخبگان و خواص جامعه را با خود همراه کند و با کمترین هزینه، بیشترین بهره برداری را داشته باشد. در آیات و روایات است که فرعون قبطی، با استفاده از بلعم باعورا، از خواص دانشمند امت موسی و قوم سبطی ،تلاش کرد تا اهداف خود را تحقق بخشد. مهم ترین ابزار دشمن برای بهره گیری از خواص وعده های مادی و دنیوی است که موجب جذب نخبگان و خواص به صف دشمن می شود. این مطلب را می توان از آیاتی از جمله آیات ۱۶۵ تا ۱۶۷ سوره اعراف به دست آورد.

دشمن با استفاده از نفوذ می تواند بی آنکه دوستان متوجه شوند، با استفاده از نیروهای به ظاهر خودی مقاصد خود را برآورده سازد. جریان فرهنگی که دشمن با استفاده از عناصر نفوذی در جامعه راه می اندازد همواره به نفع دشمن است. به عنوان نمونه جریان نفوذ با استفاده از نظام معماری، با تغییر سنت معماری ایرانی به غربی، باعث می شود تا بی حجابی و بی عفتی ناخواسته وارد جامعه شود و روابط آزاد میان خانواده ها و مهمانان یا همسایگان پدید آید.
جریان نفوذ اقتصادی، نظام ربوی را در کل جامعه از طریق نظام بانکی غربی گسترش می دهد و کاری می کند که شخص یا باید از گرفتن وام و قرض دست بشوید یا تن به نزولخواری و رباخواری دهد.

جریان نفوذ در آموزش و پرورش می کوشد تا فرهنگ غربی و سبک زندگی آن را نهادینه سازد. البته جریان نفوذ همواره حساسیت های دوستان را می شناسد و به یک باره در صدد تغییر بر نمی آید، بلکه در فرآیندی تغییرات مطلوب خود را اعمال می کند بی آنکه دوستان متوجه تغییر فکری و رفتاری خود شوند. از این رو کتاب های درسی با تغییر اندکی مواجه می شود تا میزان حساسیت برآورد شود.عدم حساسیت مردم و مسئولان نظام اسلامی در برابر این تغییرات اندک، خود عامل تشدید عملیات نفوذ فرهنگی و فکری دشمن در نهادهای اساسی جامعه اسلامی است.

جریان نفوذ فرهنگی همانند تهاجم فرهنگی و ناتوی فرهنگی خطرناک تر از نفوذ نظامی و اقتصادی است. در این نفوذ فرهنگی تغییر سبک زندگی و فلسفه زندگی مد نظر است و دشمن بر آن است تا با تسخیر قلوب و اذهان، افکار و عقاید را تغییر دهد و راه را برای نفوذ و سلطه خویش باز کند و گفتمان اسلامی را که تنها گفتمان رقیب در برابر گفتمان سلطه گر و استکباری غربی است نابود ساخته و از درون فروپاشاند.

ساده‌ترین شیوه برای تربیت، امر و نهی کردن مربی است.

شکی نیست که این شیوه تأثیری محدود دارد و ‌گاه با پیچیدگی‌ها و مسائل سلبی روبه‌رو می‌شود، به‌ویژه وقتی از خشونت استفاده می‌شود و وضع روانی مربی در نظر گرفته نمی‌شود.

شیوه بر‌تر آن است که مربی راه‌ها و ابزارهای متقاعدسازی را به کار بگیرد و بکوشد در عقل و دل فردی که در پی تربیت آن است، تأثیر بگذارد تا او را به هدف متقاعد کند و او را دوست بدارد تا بتواند به خود جذبش کند.

امام موسی صدر ،کتاب ادیان در خدمت انسان

در حرم مطهر حضرت معصومه(س) و زیر گنبد آن حضرت پنج تن دیگر از امامزادگان و سایر بانوان مدفون هستند.

حضرت فاطمه معصومه(س) در اول ذیقعده سال 173 هجری قمری در مدینه به دنیا آمد و در سن 28 سالگی در دهم ماه ربیع الثانی سال 201 در قم وفات یافت. القاب این بانوی بزرگوار طاهره، حمیده و برّه، رشیده، تقیّه،کریمه اهل بیت و عالمه آل طه و… است.

در حرم مطهر حضرت معصومه و زیر گنبد آن حضرت پنج تن دیگر از امامزادگان و سایر بانوان مدفون هستند که عبارتند از:
 میمونه، دختر موسی مبرقع: میمونه نوه امام جواد(ع) است.
ام محمد دختر موسی مبرقع: ام محمد نوه امام جواد(ع) است.
ام قاسم دختر کوکبی: از نوادگان امام سجاد.
ام حبیب: کنیز ابوعلی نوه امام رضا (ع) است.
 ام اسحاق: کنیز محمد بن موسی مبرقع است.
با توجه به اینکه ابوعلی از تبار امام هشتم و از سادات جلیل القدر بود و در روز یکشنبه سوم ربیع الاول 315 هجری قمری در قم درگذشت در کنار محمد بن موسی مبرقع دفن شد، در خیابان آذر قم.
محمد بن موسی مبرقع به سال 296 در قم وفات کرد و در قرن سوم هجری دو قبّه به جای گنبد بود که در یکی از قبّه‎ها حضرت معصومه(س) و ام محمد و ام اسحاق مدفون بودند.
و در قبّه دومی ام حبیب، ام قاسم، و میمونه مدفون بودند که بعداً‌ به صورت یک گنبد درآمده و همه این بزرگواران در زیر گنبد فعلی مدفون هستند.
محدث قمی می‎گوید: زینب و ام محمد و میمونه دختران امام نهم حضرت جواد (ع) در بقعه حضرت معصومه(س) مدفون هستند.