در هر جامعه ای مردم دارای یکی از سه حالت به حسب عواطف اجتماعی خود می‌توانند باشند:

حالت اول

یا به آن حد رسیده باشند که اهل احسان و ایثار باشند، یعنی از حق مشروع خودشان، از مال خودشان، از کار و زحمت خودشان به نفع دیگران استفاده کنند، از راحت خودشان به خاطر اجتماع بکاهند و صرف آسایش اجتماع کنند. حالت فضل و احسان و ایثار

حالت دوم

این است که حدود و حقوق خود را حفظ کنند، حقوق خود را برای خود حفظ کنند و به حقوق دیگران هم تجاوز نکنند که حالت عدل است.

حالت سوم

این است که اهل بغی و تجاوز به مرزها و حدود اجتماعی باشند، به یکدیگر تجاوز کنند، به مال و جان و حیثیت دیگران تجاوز کنند.

جامعه ما هر سه حالت را در بر دارد…

…در میان ما درصد کمی از افرادی پیدا می‌شوند که دارای عواطفعالی اجتماعی می‌باشند و اهل فضل و ایثار می‌باشند و درصدی هم اهل عدل و این شکاف بین افراد اجتماع ما هست که بعضی اهل تجاوزند و بعضی اهل ایثار و عدل، آنچه مورد انتظار اسلام است این است که افراد جامعه اسلامی همه حداقل اهل عدل و متوسط باشند.