صحنه داخلی سوریه و مشکلات موجود البته صحنه داخلی سوریه هم مستعد این قضیه است؛ چراکه علاوه‌بر مواردی که در بالا ذکر شد، سوریه کشوری تکثر قومی و مذهبی بسیاری زیاد است. مسیحیان در سوریه 10 فرقه هستند و مسلمانان نیز حداقل 5 فرقه شامل «اسماعیلیه»، «علویان»، «اهل سنت»، «یزیدیه» و «دروزی» می‌باشند. در نتیجه بستری فراهم است که تحریکات خارجی، امروز اندکی مؤثر واقع شود. اما نکته مهم این‌جاست که مهار این وضعیت در سوریه به نفع مردم است؛ چراکه این تشنجات، سوریه را از جایگاه منطقه‌ای خودش عقب می‌اندازد. هر چقدر نظام سیاسی سوریه تضعیف شود موقعیت سوریه در منطقه تضعیف می‌شود و این به نفع مردم نخواهد بود.

سوریه‌ از زاویه‌ای متفاوت وجه تمایز انقلاب‌های مردمی منطقه و تشنجات ایجادشده در سوریه این است که تمام کشورهای منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا با تحرکاتی مواجه هستند که منشأ داخلی دارد و این مردم هستند که بر اثر فشارهای سیاسی و تنگناهای اقتصادی به این نتیجه رسیده‌اند که انقلاب کنند اما در سوریه وضعیت به این شکل نیست. گرچه سوریه هم به دلیل مشکلات اقتصادی و سیاسی نیاز به اصلاحات دارد که آقای بشار اسد هم به آن اشاره کرد و اقداماتی هم در زمینه اصلاحات سیاسی به عمل آورده است اما مردم خواهان اصلاحاتی بنیادی‌تر هستند. از جمله حمایت‌های بشار اسد از اصلاحات می‌توان به لغو شدن حالت فوق‌العاده، آزادی زندانیان سیاسی، اعطای تابعیت به کردهایی که سال‌های طولانی تابعیت سوریه را نداشتند و اقدامات دیگری در جهت اصلاح وضعیت اقتصادی از جمله اصلاح نظام دستمزد کارمندان اشاره کرد. ا

دامه این اعتراضات با این اصلاحات سیاسی اقتصادی بیانگر وجود دو جریان در این کشور است؛ یک جریانی که مردمی بوده و خواهان اصلاحات هستند و رئیس‌جمهور هم به خواسته‌های آنان صحه گذاشته و ضمن تأیید حرف مردم، قول داده تا ترتیب اثر دهد. اما جریان دیگری که وجه تمایز حرکت‌های مردمی در کشورهای دیگر با سوریه نیز می‌باشد، جریان دست‌نشانده دشمنان در این کشور است. برای مثال برخی از گروه‌های تروریست به تحریک برخی کشورهای منطقه از مرزهای اردن به صورت مسلحانه وارد این کشور شدند و به ایجاد تشنج پرداختند.

این در حالی است که ما در صحنه‌ی تظاهرات تونس، مصر و یمن نمی‌بینیم که گروهی از خارج کشور بیاید و تهدید کرده و دست به سلاح ببرد. حتی برخی اشخاص خارجی، رأساً در سوریه به صورت ناشناس حضور پیدا کرده و کمک‌هایی را به گروه‌های مخالف ارائه کرده‌اند. این دخالت تنها به این دلیل است که بازی سوریه در منطقه بازی مستقلی است و این چیزی نیست که برخی کشورهای عرب منطقه تحمل کنند. بنابراین در تحریک حرکت‌های مسلحانه داخل سوریه دخیل هستند و خشونت‌ها را نیز افزایش داده‌اند.

دکتر محمد اکرمی‌نیا، کارشناس مسائل خاورمیانه