تحلیلی کوتاه از ابعاد محتواییِ پیام رهبر انقلاب درپی حادثه دردناک اسکله شهید رجایی

پیامی که رهبر انقلاب درپی حادثه دردناک آتش‌سوزی در بندر شهید رجایی صادر کردند با تأکید بر اندوه و نگرانی ناشی از دردناک بودن حادثه آغاز شده و در ادامه ایشان بر چند موضوع کلیدی تأکید کرده‌اند:

۱- لزوم پیگیریِ امنیتی و قضائی
اولین نکته‌ی مورد توجه و تأکید حضرت آیت‌الله خامنه‌ای خطاب به مسئولان امنیتی و قضائی است که از آنان خواسته شده “هرگونه سهل‌انگاری یا تعمّد” را کشف و بر طبق مقررات پیگیری کنند. این موضوع علاوه بر اینکه یک مطالبه‌ی جدی ناظر به بررسیِ ابعاد مسئله است اما در عین حال نشان می‌دهد که در حال حاضر هیچکدام از دو فرضیه‌ی تعمّدی یا غیر تعمّدی بودن حادثه به اثبات نرسیده و موضوع، نیازمند بررسی کامل است. نکته‌ی بسیار مهمی که از این بخشِ پیام رهبر انقلاب باید موردتوجه قرار گیرد این است که علاوه بر اصلِ موضوع که باید از سوی مسئولان مرتبط مورد پیگیری قرار گیرد در لایه‌ی سیاسی و تبلیغاتی و… و خصوصا از بُعد رسانه‌ای مسئله در افکار عمومی نباید اسیرِ روایت‌های سُست شد و خواسته یا ناخواسته در میدانِ جنگ تبلیغاتی به دامِ التهاب‌آفرینی و تصویرسازی‌های غلط و تحریف‌آلود افتاد.

۲- تأکید بر پیشگیری از حوادث تلخ و خسارتبار
موضوع دوم مورد اشاره‌ی رهبر انقلاب، تأکید بر لزومِ پیشگیری از حوادث تلخ و خسارتبار بود. ایشان در این فراز از پیام، “همه‌ی مسئولان” را خطاب قرار دادند. به نظر می‌رسد عملیاتی شدن این مطالبه‌ی حضرت آیت‌الله خامنه‌ای نیازمند اقداماتی جدی‌تر و بنیادی‌تر در سطوح مختلف حکمرانی و دنبال کردن مجموعه اقداماتی توأم با آسیب‌شناسی وضع موجود و رفع اشکالات و نواقص با رویکرد علمی است. موضوعی که مسئولان در قوای سه‌گانه و سایر نهادهای حاکمیتی خصوصا در سطوح ارشد مخاطب اصلی آن هستند.

۳- همدردی با حادثه دیدگان و تشکر صمیمانه از مردمان پُرگذشت
حضرت آیت‌الله خامنه‌ای در بخش پایانی پیام خود ضمن آرزویِ رحمت و مغفرت الهی برای جانباختگان، صبر و سکینه برای خانواده‌های مصیبت زده‌ و شفای عاجل برای آسیب‌دیدگان این حادثه، به نکته‌ی خاص و جالبی توجه کرده و از مردمان پرگذشتی که در لحظه‌ی نیاز آماده‌ی خون دادن به مصدومان شدند” تشکر کردند. این توجه رهبر انقلاب به اقدام متعهدانه‌ی افرادی که در چنین فضای سخت و تلخی، یک کُنش و اقدام موثر و مسئولانه را انجام دادند علاوه بر اینکه تشکر از یک کار خوب و عمل صالح بود، حاوی یک درس مهم از منظر رسانه‌ای  و فرهنگ‌سازی عمومی نیز بود: ضریب دادن به اقدامات خوب و دیدن نقاط مثبت و ظرفیت‌های ملی حتی در دلِ حوادث سخت و تلخ. رهبر انقلاب در میانِ ابعاد گوناگون و بعضا تلخ این حادثه، یک اقدام زیبا و انسجام‌بخش و امیدبخش را به خوبی دیدند و در عرصه‌ی افکار عمومی بازنمایی کرده و به آن ضریب دادند.

ترکیب جامع یک پیام
مجموعه و ترکیبِ گزاره‌های مطرح شده در این پیام رهبر انقلاب یک نقشه‌ی مفهومی منحصر به فرد و درس‌آموز را پیش‌روی همگان خصوصا فعالین سیاسی و اجتماعی و رسانه‌ای قرار می‌دهد. همدردی با حادثه‌دیدگان، اظهار اندوه، لزوم پیگیری فنی و قانونیِ ابعاد حادثه، تأکید بر پیشگیری از حوادث خسارتبار از سویی و جنبه‌ی معنوی و اخلاقی و روحی موضوع که شامل آرزوی مغفرت الهی برای جانباختگان و صبر و سکینه برای مصیبت زدگان است از سوی دیگر در محتوایِ پیام ایشان دیده می‌شود.‌

از طرف دیگر این گزاره‌ها با ضریب دادن به زمان‌شناسی و مسئولیت‌مداری مردم ایران و یاد کردن از اقدام خوب و امیدبخش و حرکت‌آفرین جمعی از ملت برای کمک و یاری‌رسانی به هم‌وطنان حادثه دیده همراه شده و در حقیقت یک چارچوب و نقشه‌ی راه جامع و منطقی را در مواجهه‌ی عقلانی و مسئولیت‌مدارانه با این حادثه و مدیریتِ ابعاد مختلف آن پیش‌روی همگان قرار می‌دهد.